Thêm trường công bố điểm trúng tuyển bằng học bạ, ngành cao nhất 25 điểm
Theo Hãng AP, tuần đầu tiên trong nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phần nào hé lộ những dấu hiệu về diễn biến tại Nhà Trắng trong những năm tới.Chỉ trong vòng vài giờ sau khi tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đã ân xá cho hơn 1.500 người bị kết án hoặc bị buộc tội trong vụ tấn công Đồi Capitol ngày 6.1.2021, trong đó có những người tấn công gây thương tích cảnh sát. Đây là động thái đầu tiên trong số nhiều quyết định của ông Trump nhằm tưởng thưởng đồng minh và trừng phạt người chỉ trích. Theo AP, ông Trump không còn thấy bị kìm hãm vì không cần quan tâm đến tái tranh cử do đã đạt giới hạn 2 nhiệm kỳ. Hơn nữa, ông không lo ngại hậu quả phát lý sau khi Tòa án Tối cao Mỹ mở rộng quyền miễn trừ cho tổng thống.Ở chiều ngược lại, ông Trump ngừng gia hạn các biện pháp bảo vệ đối với tiến sĩ Anthony Fauci (cựu cố vấn về đại dịch Covid-19 dưới thời ông Trump), cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton, cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo. Đây là những nhân vật bị đe dọa tính mạng, và đã liên tục được bảo vệ trong nhiệm kỳ cựu Tổng thống Joe Biden. Ông Trump cũng hủy bỏ chứng nhận an ninh - tức một loại giấy phép giúp các quan chức tiếp cận tài liệu nhạy cảm - đối với các cựu quan chức chính phủ đã chỉ trích ông, trong đó có cựu Chủ tịch Hội đồng tham mưu liên quân Mark Milley.Trong những ngày đầu nhậm chức, Tổng thống Trump chứng minh được ông và đội ngũ của mình đã rút ra nhiều bài học từ 4 năm nhiệm kỳ đầu, cùng 4 năm bị đẩy ra ngoài rìa.Ông Trump nhanh chóng tận dụng thời gian để tạo dấu ấn ngay trong ngày đầu tiên với gần 200 sắc lệnh hành pháp và bản ghi nhớ chính sách, và thay thế các quan chức cũ. Hành động của tân tổng thống phản ánh mức độ tổ chức kỹ lưỡng mà ông không có được trong nhiệm kỳ đầu.Chỉ trong vài ngày, ông xóa đi công sức 4 năm của chương trình thúc đẩy đa dạng, công bằng và hòa nhập trong cơ quan liên bang, hủy bỏ các rào cản hành pháp của ông Biden về trí tuệ nhân tạo (AI) và tiền điện tử, điều thêm quân đội đến biên giới với Mexico và cứng rắn trong quyết định trục xuất người nhập cư.Trong nhiệm kỳ đầu tiên, các sắc lệnh hành pháp ban đầu của ông Trump mang tính biểu tượng hơn là thực chất, và phần lớn bị Tòa án Tối cao bác bỏ. Lần này, dù vẫn có những giới hạn về thẩm quyền, giới quan sát cho rằng Tổng thốngTrump đã thành thạo hơn trong việc tận dụng thẩm quyền của ông chủ Nhà Trắng.Bài phát biểu nhậm chức của ông Trump được cho là mang giọng điệu tương đối trung dung, tuy nhiên chỉ một tiếng sau đó, công chúng và giới chính trường lại thấy được điều thể hiện tính cách đặc biệt của tổng thống Mỹ thứ 47. Đó là khi ông Trump công kích dữ dội người tiền nhiệm Biden, Bộ Tư pháp Mỹ và các đối thủ chính trị. Sau 8 năm trong chính trường, ông đã có nhiều kinh nghiệm và tổ chức tốt hơn, nhưng đó vẫn là một Donald Trump luôn muốn mình nổi bật nhất ở tâm điểm thảo luận của nước Mỹ.Hệ thống tư pháp Mỹ được dự báo sẽ có nhiều cuộc đối đầu pháp lý với Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ 2. Ngay trong ngày đầu tiên, ông Trump đã ký sắc lệnh hủy quyền công dân theo nơi sinh, được quy định trong Tu chính án thứ 14 từ hơn 1 thế kỷ trước.Thẩm phán tòa án quận John Coughenour cho đó là "sắc lệnh vi hiến trắng trợn" và đã ngăn chặn. Sự đối đầu giữa ông Trump và tòa án không chỉ quyết định số phận của những hành động gây tranh cãi của ông Trump, mà quyết định cả mức độ tận dụng quyền lực của các tổng thống trong tương lai.Tổng thống Trump gọi dầu mỏ là "vàng lỏng", và tin rằng giá dầu sẽ giảm khi Mỹ cùng OPEC khai thác nhiều hơn. Từ đó, lạm phát sẽ bị kéo giảm, và Nga không còn thu được nhiều tiền để chi cho cuộc xung đột ở Ukraine. Đối với ông Trump, dầu mỏ là câu trả lời, là tương lai, bất chấp nguy cơ biến đổi khí hậu.Xuất hiện trong lễ nhậm chức của ông Trump là tập hợp các tỉ phú giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, họ lại là đối thủ của nhau. Bắt tay với những người giàu nhất giới công nghệ đồng nghĩa việc ông Trump có thể vướng vào những màn đối đầu giữa họ. Động thái đối đầu đã xuất hiện sau khi ông Trump công bố khoản đầu tư AI 500 tỉ USD từ 2 công ty OpenAI và SoftBank. Tỉ phú Elon Musk chỉ trích rằng SoftBank không có khoản tiền lớn như trên, và con số đầu tư chỉ là phóng đại, nhưng Tổng giám đốc OpenAI Sam Altman khẳng định có đủ nguồn tài trợ.Sự hâm mộ của ông Trump dành cho Tổng thống thứ 25 của Mỹ William McKinley thể hiện ngay trong ngày nhậm chức, với việc ký sắc lệnh đổi tên núi Denali ở bang Alaska thành núi McKinley. Ông Trump được cho là ưa thích chính sách thuế quan của cố tổng thống McKinley và cho rằng nước Mỹ từng ở giai đoạn thịnh vượng nhất vào thập niên 1890, khi ông McKinley tại nhiệm.Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng chính sách của ông McKinley không phải là hình mẫu hợp lý cho thế kỷ 21. Theo tổ chức nghiên cứu chính sách thuế Tax Foundation, doanh thu thuế liên bang năm 1900, thời điểm ông McKinley tái đắc cử, chỉ đạt 3% tổng doanh thu nền kinh tế. Trong khi đó, doanh thu thuế hiện nay chiếm 17% tổng doanh thu nhưng vẫn không đủ gồng gánh chi tiêu chính phủ.Sau 'cơn mưa vàng' trời vẫn nóng hầm hập: Người Tây Đô đếm từng ngày chờ mưa
Kết quả tổng hợp từ 27 nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Đại học Dinh dưỡng Mỹ cho thấy thực phẩm từ sữa có thể giúp ích cho phụ nữ bị vô sinh, hiếm muộn do không rụng trứng hoặc rụng trứng không đều.
Cảm động với dự án bóng rổ vì cộng đồng của 'hot YouTuber' Fabo Nguyễn
Vượt qua hàng loạt đối thủ André 3000, Sabrina Carpenter, Charli XCX, Jacob Collier, Billie Eilish, Chappell Roan và Taylor Swift, Beyoncé trở thành chủ nhân giải thưởng Album của năm với Cowboy Carter. Đây là lần đầu tiên ngôi sao sinh năm 1981 được xướng tên ở hạng mục quan trọng này. Trên sân khấu nhận giải thưởng được mong đợi nhất, Beyoncé gửi lời cảm ơn lực lượng cứu hỏa ở Los Angeles (Mỹ) vì những nỗ lực trong vụ cháy rừng vừa qua đồng thời bày tỏ bản thân thấy khiêm nhường và vinh dự."Đã nhiều, rất nhiều năm trôi qua. Tôi chỉ muốn cảm ơn Grammy, mọi nhạc sĩ, mọi cộng sự, mọi nhà sản xuất, tất cả những nỗ lực chăm chỉ", cô bày tỏ. Ngôi sao 44 tuổi cũng gửi lời tri ân Linda Martell - một nghệ sĩ nhạc đồng quê người da đen được nhắc đến trong ca khúc The Linda Martell Show thuộc album Cowboy Carter. "Tôi cũng hy vọng chúng ta sẽ tiếp tục tiến về phía trước, mở rộng những cánh cửa. Chúa ban phước cho tất cả các bạn, cảm ơn các bạn rất nhiều", giọng ca 8X khép lại phần phát biểu.Ngoài ra, vợ của Jay-Z cũng giành chiến thắng ở hai hạng mục khác là Album nhạc đồng quê hay nhất nhờ Cowboy Carter và Màn trình diễn ở thể loại đồng quê xuất sắc nhất dành cho bộ đôi/nhóm nhạc với II Most Wanted kết hợp cùng Miley Cyrus.Đáng chú ý, khoảnh khắc Taylor Swift xướng tên Beyoncé ở hạng mục Album nhạc đồng quê hay nhất và trao cho đàn chị chiếc kèn vàng danh giá nhận được sự quan tâm từ đông đảo khán giả lẫn truyền thông. Giây phút được vinh danh, cô ôm chầm lấy chồng - rapper Jay-Z và con gái Blue Ivy. Cô nói mình không ngờ điều này và bày tỏ lòng biết ơn khi có thể làm những gì bản thân yêu thích sau bao năm đồng thời chia sẻ những lời truyền cảm hứng, khuyến khích mọi người kiên trì theo đuổi đam mê. Thành tích này cũng đưa giọng ca 8X trở thành nữ nghệ sĩ da màu đầu tiên giành giải Grammy nhạc đồng quê sau 50 năm. Hiện, Beyoncé vẫn giữ vững kỷ lục là nghệ sĩ thắng nhiều giải nhất tại Grammy với 35 chiếc kèn vàng.Ba hạng mục quan trọng còn lại của Grammy 2025 cũng tìm được chủ nhân. Trong đó, Not Like Us của Kendrick Lamar thắng giải Bản thu âm của năm và Bài hát của năm. Lamar cũng là nghệ sĩ giành nhiều chiến thắng nhất tại lễ trao giải năm nay khi ra về với tổng cộng 5 chiếc kèn vàng. Còn Chappell Roan được vinh danh là Nghệ sĩ mới của năm.Đáng chú ý, Taylor Swift - nghệ sĩ liên tục "càn quét" các mùa Grammy trước, năm nay lại ra về trắng tay. Trước đó, "rắn chúa" nhận được 6 đề cử tại Grammy 2025, trong đó có Album của năm (The Tortured Poets Department), Bản thu âm của năm, Bài hát của năm (Fortnight)…
Tham dự sự kiện có Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Đại tướng Lê Hồng Anh - nguyên Thường trực Ban Bí thư TW Đảng cùng hơn 370 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan TƯ, sở, ban, ngành tỉnh Kiên Giang, TP.Phú Quốc và đại diện các doanh nghiệp đang đầu tư tại Phú Quốc.Phát biểu tại buổi lễ, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà khẳng định: “Chúng ta phải cùng nhau xác định rõ ràng rằng việc đăng cai tổ chức APEC 2027, vừa là vinh dự to lớn, vừa là trách nghiệm thiêng liêng và cũng là nhiệm vụ hết sức nặng nề. Đồng thời đây cũng là một cơ hội đặc biệt, có một - không - hai, để giúp Phú Quốc trở thành tâm điểm của thế giới, khẳng định vị thế của một trong những thiên đường du lịch đẹp nhất hành tinh, chứng minh năng lực tổ chức sự kiện trọng đại, tầm cỡ thế giới của Việt Nam, của Kiên Giang và Phú Quốc”.Tại đây, Đảng và Chính phủ đã xác định rõ, việc chủ động khởi công các dự án, công trình trọng điểm phục vụ hội nghị là bước quan trọng trong công tác tổ chức thành công APEC 2027. Các dự án công trình hoàn thành không chỉ góp phần hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phục vụ tốt công tác tổ chức tuần lễ cấp cao APEC 2027 mà còn nâng tầm cho đảo ngọc Phú Quốc trên bản đồ những điểm đến hấp dẫn.Chuẩn bị cho APEC, hạ tầng giao thông không, thuỷ, bộ tại Phú Quốc đều được gấp rút đầu tư. Theo đó, Phú Quốc sẽ xây dựng cảng hàng không đạt cấp 4E, bao gồm đầy đủ các hạng mục nâng công suất nhà ga, ga hàng hóa, nhà ga VIP, vị trí đỗ tàu bay, nâng cấp đường cất hạ cánh… Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc sẽ mở rộng lên 1.073 ha, kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu lên 3,5 km, xây dựng mới đường cất hạ cánh số 2 dài 3,3 km, xây dựng mới nhà ga T2 là nhà ga quốc tế với công suất lên đến 20 triệu khách và nhà ga VIP, sân đỗ có sức chứa lên đến 70 chỗ, khu hangar (nhà chứa máy bay), bảo dưỡng, sửa chữa tàu bay, kho hàng hóa…Bên cạnh đó, cảng hàng không Rạch Giá cũng được chỉ đạo nâng cấp, mở rộng với quy mô khoảng 200 ha, kéo dài đường băng khoảng 2,4 km và xây mới nhà ga, nhằm tiếp nhận máy bay cỡ lớn. Ngoài đường hàng không, cảng biển quốc tế An Thới sẽ được nâng cấp quy mô 100 ha, có thể đón những tàu du lịch lớn nhất thế giới như Icon of the Seas, với khả năng chở từ 7.000 đến 10.000 khách.Về các tuyến giao thông đường bộ từ sân bay Phú Quốc về Trung tâm hội nghị APEC, Phú Quốc sẽ mở rộng đường tỉnh 975, đầu tư xây dựng mới tuyến tàu đô thị, triển khai dự án đường bao ven biển phía đông, nâng cấp các tuyến đường trục Dương Đông đi bắc đảo (975B) và dự án đại lộ Đông - Tây đảo Phú Quốc kết nối khu hành chính mới của Phú Quốc với cảng Hàm Ninh. Cùng với đó là các dự án đại lộ APEC tạo tuyến trục ngang kết nối từ tuyến ĐT. 973, ĐT. 975 với Khu tổ hợp đa chức năng APEC, có quy mô nền đường rộng 68m, dài khoảng 3 km. Ngoài các tuyến đường mới, Phú Quốc cũng sẽ tiến hành chỉnh trang, ngầm hóa nhiều hạng mục tại những đô thị hiện hữu như An Thới, Dương Đông và gấp rút hoàn thiện các công trình hạ tầng tạo sự phát triển đồng bộ cho thành phố như: đầu tư hồ nước và các nhà máy nước; cải tạo sông Dương Đông; xây dựng nhà máy xử lý nước thải và xử lý rác thải sinh hoạt. Khu tổ hợp đa chức năng APEC là công trình trọng điểm góp phần nâng tầm vị thế quốc gia trong kỷ nguyên mới. Dự án được lấn biển 57 ha, không phải giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất phát triển dự án có cảnh quan đặc sắc gắn với bãi biển hiện hữu.Khu tổ hợp có tổng sức chứa gần 15.000 người, bao gồm các công trình: Trung tâm Hội nghị và triển lãm rộng đến 10.000 m2 phục vụ yêu cầu tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế có công suất từ 3.000 - 3.500 chỗ ngồi; khán phòng đa năng; Trung tâm Báo chí quốc tế đảm bảo phục vụ 3.000 - 4.000 phóng viên, Quảng trường APEC, khu hỗn hợp cao tầng bao gồm khách sạn, trung tâm thương mại mua sắm phi thuế quan và Cung văn hóa nghệ thuật đa năng với sức chứa 3.000 - 3.500 chỗ, với trang thiết bị hiện đại có thể tổ chức các chương trình nghệ thuật, show diễn được dàn dựng bởi những đơn vị hàng đầu thế giới. Trong khuôn viên cung văn hóa nghệ thuật đa năng còn có không gian ẩm thực đủ phục vụ 3.000 - 4.000 người.Bên cạnh đó là khu hỗn hợp tòa nhà biểu tượng 69 tầng, kết hợp văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại và khu bến du thuyền được kỳ vọng sẽ làm nên công trình thế kỷ mới của Phú Quốc.Cùng với các công trình mang tính biểu tượng đang hiện hữu như Cầu Hôn, cáp treo Hòn Thơm dài nhất thế giới, show diễn đa phương phương tiện Kiss of the Sea với màn bắn pháo hoa hàng đêm…, khu tổ hợp đa chức năng khi ra mắt không chỉ góp phần tạo nên thành công cho APEC 2027, mà còn kiến tạo biểu tượng mới cho Phú Quốc, tạo ra những giá trị bền vững cho ngành du lịch địa phương.APEC 2027 được xem là một cơ hội lịch sử cho Phú Quốc, nhưng cũng đặt ra cho đảo Ngọc nhiều thách thức, đặc biệt là tiến độ hoàn thành các dự án. Để các công trình có thể kịp “về đích”, Phú Quốc cần sự đồng hành quyết liệt của chính quyền địa phương và sự vào cuộc mạnh mẽ của các nhà đầu tư chiến lược được “chọn mặt gửi vàng”. Phát biểu trong lễ khởi động, ông Nguyễn Thanh Nhàn - Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang nhấn mạnh: “Nếu như Quyết định 178 đã đặt nền móng quan trọng, là kim chỉ nam “giúp Phú Quốc cất cánh”, thì sự kiện APEC 2027 chính là cơ hội lần thứ hai hết sức quý giá, mang tính đột phá, mở ra cho sự phát triển mạnh mẽ của “Phú Quốc trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Đây không chỉ là cơ hội để nâng tầm vị thế quốc tế, quảng bá hình ảnh của Phú Quốc, Kiên Giang mà còn là hình ảnh, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế".Không chỉ là một sự kiện, APEC 2027 sẽ là bệ phóng đưa Phú Quốc từ một hòn đảo nghỉ dưỡng trở thành trung tâm kinh tế và hội nghị hàng đầu khu vực. Chỉ còn 2 năm để Phú Quốc chuẩn bị cho APEC 2027, Phó thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Phú Quốc cần thực hiện tốt công tác chuẩn bị đầu tư và công tác giải phóng mặt bằng các dự án; đẩy nhanh công tác xúc tiến đầu tư, thu hút các nhà đầu tư chiến lược; khẩn trương đàm phán, xác định các công trình đã đầu tư để có phương án chỉnh trang, nâng cao chất lượng. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực, khẩn trương của tỉnh Kiên Giang, thành phố Phú Quốc và các nhà đầu tư chiến lược trong công cuộc nâng cấp và đầu tư các dự án, cơ sở hạ tầng được lựa chọn. Khi được hỏi về đón nhận nhiệm vụ và trọng trách nếu được tin giao triển khai các dự án phục vụ APEC 2027, đại diện cộng đồng doanh nghiệp đầu tư tại Phú Quốc, ông Đặng Minh Trường - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Sun Group chia sẻ: “APEC 2027 sẽ là cột mốc quan trọng, tạo động lực đưa Phú Quốc trở thành trung tâm du lịch - kinh tế hàng đầu khu vực và thế giới. Với quyết tâm, trách nhiệm và khát vọng làm giàu đẹp hơn nữa những vùng đất, chúng tôi cam kết sẽ đồng hành cùng Chính phủ, chính quyền và nhân dân Kiên Giang, Phú Quốc, huy động mọi nguồn lực để hiện thực hóa tầm nhìn này”.Cùng với sự vào cuộc sâu xa của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và nỗ lực vượt bậc của Đảng bộ, chính quyền, quân và nhân dân Phú Quốc, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tin tưởng rằng Phú Quốc hoàn toàn có cơ sở để hoàn thành trọng trách. Phó thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: “Chúng ta cùng quyết tâm hướng tới APEC 2027 thành công, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng bạn bè, các nền kinh tế thành viên APEC về một Việt Nam thân thiện, hòa bình, năng động, hội nhập và phát triển, về một Phú Quốc tươi đẹp, đặc sắc, để trở thành điểm hấp dẫn trên bản đồ thế giới”.
Cách làm lại sổ đỏ khi bị đánh mất
Nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển kể: Thời ông học Trường Chasseloup Laubat (nay là Trường THPT Lê Quý Đôn) từ năm 1919 - 1923, đường chạy từ Kho Đạn chỉ đụng tới đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) là dứt: "Bên kia đường Lê Văn Duyệt vẫn chưa có đường, còn là bãi tha ma rộng lớn, gồm vườn tược, mồ mả và nhà lá lúp xúp, đúng đó là ranh giới của đồng Tập trận, Pháp dịch là Plaine des Tombeux" (Sài Gòn tạp pín lù).Trong bản đồ Sài Gòn năm 1952, đường bắt đầu từ rạch Thị Nghè (Arroyo de l'Avalanche), bây giờ có đường Hoàng Sa chạy dọc theo. Đoạn từ Cách Mạng Tháng Tám hiện nay chạy đến đường Cao Thắng đã có nhưng gọi là đường Richaud mở rộng (Rue Richaud prolong gée). Lúc đó chưa có đoạn từ Cao Thắng đến đường Lý Thái Tổ (đang là đại lộ Hui Bon Hoa) sau này.Từ ngày 22.3.1955, đường mang tên Phan Đình Phùng. Đến ngày 14.8.1975, đổi thành đường Nguyễn Đình Chiểu.Đến khoảng thập niên 1990, tên Hẻm Kho Đạn ở đầu đường vẫn còn được dùng. Không rõ chính xác vị trí kho đạn - ắt là của người Pháp - nằm chỗ nào ở đầu đường, giáp với rạch Thị Nghè?Đi từ đầu đường, dễ nhận ra hẻm Cây Điệp bên phải, có từ thời Pháp thuộc. Hẻm thông từ đường này sang đường Tự Đức (nay là Nguyễn Văn Thủ), nay đã được gọi chính thức là đường Cây Điệp.Cuối thời Pháp thuộc, tháng 1.1951, có sự kiện chấn động dân chúng trên đường. Buổi trưa hôm đó, ký giả nổi tiếng người Pháp De Lachevrotiere (còn là chủ đồn điền cao su; chủ các báo L'Impartial, La Dépêche và L'union française; chủ và giám đốc các khách sạn Majestic, Grand) ngồi trên xe hơi bỏ mui có tài xế lái, chạy trên đường này. Một chiếc xe jeep mang biển số vàng ngoại giao đoàn trờ tới, từ trên xe ném hai trái tạc đạn vào xe của ông. Ông cầm một tạc đạn định ném lại nhưng nó phát nổ. Ông chết trong xe, người tài xế bị thương nặng nhưng thoát chết.Từ năm 1954, chấm dứt chế độ thuộc địa, đời sống phát triển, báo chí đua nhau ra đời. Trong số đó, có tờ bán nguyệt san Bách Khoa là tờ báo sống lâu nhất miền Nam, từ 1957 - 1975 là 18 năm. Bài vở trong báo có chất lượng cao và đứng đắn, tập hợp được nhiều cây bút với các xu hướng chính trị khác nhau. Ban đầu, địa chỉ của tòa soạn Bách Khoa trên đường Bà Huyện Thanh Quan, sau chuyển về đường Trần Hưng Đạo và từ tháng 9.1958, tòa soạn chính thức về 160 Phan Đình Phùng - Sài Gòn, là địa chỉ lâu dài nhất của tờ này. Nhà văn Võ Phiến mô tả không khí làm việc ở đây: "...Những buổi họp hàng tuần, vào buổi tối, tại tòa soạn 160 Phan Đình Phùng, thường thường chỉ để chuyện trò, trao đổi ý kiến về những số báo vừa ra và sắp tới. Ngoài ra, trong các nhóm khác anh chị em gặp nhau ở tòa soạn, ở quán cà phê, ở những chỗ cùng nhau vui chơi giải trí, chuyện văn chương nghệ thuật lẫn lộn với chuyện tiêu khiển, thỉnh thoảng mới có những cuộc hội họp chính thức để bàn việc... Tòa soạn Bách Khoa là chỗ trao đổi tài liệu: một vị giáo sư già có nhiều quen biết với Trung tâm Văn hóa Pháp và mua lại đều đều nhiều thứ sách báo Pháp với giá rẻ, một vị giáo sư Văn khoa trẻ tuổi và cũng là một trong số khảo luận gia viết nhiều nhất bấy giờ thường tìm cách mua được nhiều sách báo xuất bản ở Hà Nội, các vị ấy sẵn lòng cho Bách Khoa mượn; riêng tòa soạn cố nhiên cũng sắm được nhiều sách báo. Tôi đã nhờ vả nhiều vào cái vốn tài liệu chung của nhóm để bồi dưỡng sự hiểu biết của mình".Con đường do có vị trí sát trung tâm thành phố, là đường một chiều không quá đông xe cộ nên thu hút giới văn nghệ sĩ. Nhà đôi vợ chồng nhạc sĩ - ca sĩ Dương Thiệu Tước - Minh Trang nằm gần chợ Vườn Chuối. Họ được nhà văn Tạ Tỵ nhận xét trong hồi ký: "Đời sống của hai người có vẻ hạnh phúc". Nhà nhiếp ảnh chuyên chụp ảnh nghệ sĩ Đinh Tiến Mậu ở số nhà 277, khu Bàn Cờ đối diện với cây xăng. Từ năm 2004, ông đóng cửa tiệm chụp ảnh, cho thuê phòng sát mặt phố để làm tiệm bán mannequin. Đến thăm ông, tôi đi vào con hẻm kế bên, vào nhà bằng cửa hông chỉ đủ dắt chiếc xe gắn máy nhỏ. Ông tiếp khách bên cái bàn tròn kê sát vách trong bếp, hoặc đưa lên lầu hai cho xem bộ ảnh chụp các nghệ sĩ. Nhà văn viết truyện trinh thám Phạm Cao Củng ở số 351A. Ông Hoàng Minh Tuynh, tác giả viết sách và đồng sáng lập tờ Bách Khoa (cùng ông Lưu Văn Lang) ở số nhà 254B.Cà phê Gió Bắc ở đường Phan Đình Phùng là quán cà phê của người Bắc di cư. Theo nhà văn Trần Tuấn Kiệt, đây là nơi các văn nghệ sĩ đến để thưởng thức từng giọt cà phê có hương vị ngọt ngào thơm ngát và cũng để "trầm tâm hồn trong sóng tóc mỹ nhân" là cô chủ quán đẹp với nhan sắc "trầm ngư lạc nhạn" hơn cả gái liêu trai. Nhưng cô lạnh lùng và lặng thinh với hầu hết văn nhân thi sĩ đến đó. Sau quán dời nơi khác.Ca sĩ hát nhạc trẻ Paolo, sau này tái xuất với ca sĩ Thanh Lan hát rất hay liên khúc nhạc Pháp trong ban nhạc Asia, thời trẻ sống gần khu vực tiệm áo cưới gần cuối đường. Theo ngài "Hippy Chúa" tức nhạc sĩ Trường Kỳ trong hồi ký Một thời nhạc trẻ, Paolo Tuấn tên thật là Doãn. "Dạo ấy, Doãn ở căn nhà trong hẻm đường Phan Đình Phùng, gần ngã ba Lý Thái Tổ. Trong suốt những tháng hè năm 61, gần như sáng nào Doãn cũng cưỡi chiếc xe mobylette màu vàng lại nhà tôi chơi. Mới buổi sáng khi còn mắt nhắm mắt mở, chưa chui ra khỏi màn đã nghe tiếng xe mobylette ngừng trước cửa với tiếng huýt sáo làm hiệu, cũng là lúc tiếng ông nội tôi cất lên: "Kìa, thằng Twist nó lại rồi kìa!". Hỗn danh "Thằng Twist" do ông nội của Trường Kỳ đặt cho Paolo, vì "cứ đứng đâu là hai chân hắn nhún nhẩy ở đó trong khi vừa búng ngón tay vừa nghêu ngao hát một cách say sưa, bất kể trời trăng!".Trên đường này có một tụ điểm mà giới văn nghệ "buộc phải lui tới". Dễ hình dung, đó là Đài phát thanh Sài Gòn, nay là Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM. Ngoài các nghệ sĩ đến trình diễn trên sóng phát thanh còn có các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, học giả hay chính khách được mời đến nói chuyện, được phỏng vấn. Đối diện với đài là tiệm Phở 44, khai trương năm 1956, gắn bó với nhân viên của đài hay các văn nghệ sĩ đến cộng tác. Người đi đường có cơ may nhìn thấy Đinh Hùng hay Hồ Điệp trong chương trình ngâm thơ Tao Đàn, ca sĩ Duy Trác hay nhạc sĩ Vũ Thành An, ca sĩ Chế Linh hay Duy Khánh, Trúc Mai hay Hoàng Oanh. Một bài viết rất tiếc không rõ tác giả ghi lại: "Gặp buổi đẹp trời, bạn có thể bất chợt thấy cùng lúc xuất hiện trên lối ra vào đài năm bảy nữ danh ca của làng tân nhạc hay kịch nghệ cải lương với tiếng nói như chim, nét cười như hoa, dáng dấp kiều diễm trong kiểu áo thời trang lộng lẫy, làm sáng rực cả khung trời trước cổng đài... Bạn sẽ ngất ngây trong giây phút để rồi thấy ngày hôm đó đẹp hơn mọi ngày. Tôi còn nhớ có lần xe lưu thông trước cổng đài chợt ngưng trệ, ngó ra thì thấy Thái Thanh, Thanh Nga, Bạch Tuyết, Thẩm Thúy Hằng, Bích Thuận, Bích Sơn, Túy Hồng đang phơi phới trên lối vào đài... Người Sài Gòn vốn được tiếng ái mộ và trân quý các nghệ sĩ".Quanh khu Bàn Cờ những năm 1960 có một tiệm hớt tóc ở số 405B đường Phan Đình Phùng, đoạn giữa chợ Vườn Chuối và đường Cao Thắng. Tiệm có tên là Đời Mới, bảng hiệu vẽ ba đầu tóc đàn ông chải bồng kiểu tăng-gô. Giống như một số tiệm hớt tóc thời đó, Đời Mới còn là tụ điểm chơi đờn ca tài tử. Những người thường ghé chơi là các thầy dạy bên Trường Quốc gia Âm nhạc và các nghệ sĩ như Duy Lân, Mười Phú, Mười Hoa (nhạc phụ nghệ sĩ Viễn Sơn), Văn Giỏi, Minh Hữu nhạc sĩ đờn kìm, Tư Tuất (nghệ sĩ đờn cò gánh Hương Mùa Thu, thân phụ các nghệ sĩ Hoài Dung, Hoài Mỹ)...Sau năm 1975, có một sạp báo trên đường này mà nhà báo Phạm Chu Sa nhắc đến trong bài viết: "Nhà phê bình văn học Cao Huy Khanh (tức Cao Huy Vĩnh) sau 1975 cũng chuyển sang viết… bình luận bóng đá! Vĩnh có một sạp báo ở vỉa hè ngã tư Phạm Ngọc Thạch - Nguyễn Đình Chiểu, khi có giải bóng đá nào hấp dẫn như Euro hay World Cup, mỗi ngày "ông chủ quầy" Cao Huy Vĩnh viết giới thiệu các trận đấu sắp tới trên mấy tấm pa-nô như quảng cáo cho các báo thể thao - chuyên bóng đá. Một công hai việc, Vĩnh vừa bán báo vừa viết báo". Tôi nhớ có vài lần mua báo chỗ sạp này, có thể khoảng giữa năm 1980, chỉ nhận thấy ông chủ sạp trầm lặng cao gầy, giống như một thầy giáo hơn là người buôn bán.Là sân vận động Phan Đình Phùng, số nhà 75. Sau năm 1975, tên đường đổi thành Nguyễn Đình Chiểu, còn sân vận động trở thành nhà thi đấu vẫn mang tên Phan Đình Phùng. Nhà thi đấu này xây lại ôm cả vườn hoa Vạn Xuân trước 1975, trở thành nhà thi đấu thể thao lớn và hiện đại nhưng thành phố mất đi một vườn hoa xanh mát. Đến nay, nơi này là bãi đất đầy cỏ mọc đợi xây lại.Là khách sạn Liberty số 49 ngay góc ngã tư giáp đường Hai Bà Trưng, sau năm 1975 đổi thành khách sạn Quê Hương. Là Thư viện Trung tâm văn hóa Đức, số 120.Các trường học trước đây có: Trường cao đẳng (sau lên đại học) Kiến trúc số 61 bis, Tiểu học Lê Văn Duyệt số 91 (thành lập năm 1911), Trung học tư thục Lê Quý Đôn số 216, Trường dạy tiếng Anh London School số 223/5A, Trường chuyên nghiệp Trưng Vương số 417, Tiểu học Phan Đình Phùng số 491/7, Tiểu học Bàn Cờ số 522, Trường Rạng Đông (Ecole Aurore) số 576.Dinh thự lớn chiếm góc đường giáp với đường Trần Quốc Thảo là Tòa Tổng giám mục ở số 180 Nguyễn Đình Chiểu với ngôi nhà gỗ gọi là Dinh Tân Xá tạo ấn tượng bậc nhất trên đường này. Ban đầu, ngôi nhà được cất bên bờ kinh Thị Nghè để Giám mục Bá Ða Lộc (Cha Cả) ở sau khi cùng Hoàng tử Nguyễn Phúc Cảnh từ Pháp trở về Gia Ðịnh năm 1789. Năm 1864 người Pháp xây Thảo Cầm Viên, cho dời nhà về đất của các thừa sai trên đường Alexandre de Rhodes. Ông Trương Vĩnh Ký, khi đề cập đến ngôi nhà gỗ này nằm trong khu đất mới, thường gọi nó là Dinh Tân Xá. Năm 1911, Tòa Tổng giám mục xây mới trên đường Richaud, vị trí hiện nay. Ðức cha Mossard cho dời ngôi nhà gỗ về đây để làm nhà nguyện. Ðến năm 1962, vách nhà bị mục nên được xây lại tường gạch bao quanh thay thế. Đến năm 1980, tiếp tục gia cố. Ðến năm 2011, thấy nhà đã xuống cấp quá nặng có thể sụp đổ bất cứ lúc nào, Tòa Tổng giám mục cho cất mới lại toàn bộ, dựa theo cấu trúc cũ nguyên thủy.Số nhà 84/3 trên đường này là của kỹ sư Dương Kích Nhưỡng, quê ở Mỹ Tho, từng tốt nghiệp Đại học Grenoble ở Pháp năm 1954 chuyên ngành kỹ thuật thủy lực. Sau ông được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (miền Nam) rồi Giám đốc Công ty Kỹ nghệ giấy Việt Nam. Ông còn là Tổng trưởng Bộ Công chánh và Phó thủ tướng Việt Nam Cộng hòa.Tòa nhà 216 được thiết kế bởi kiến trúc sư Phạm Văn Thâng thuộc công ty kiến trúc nổi tiếng Hoa - Thâng - Nhạc từng là văn phòng của lãnh sự Pháp vào những năm 1960. Tòa nhà tiêu biểu cho "thiết kế hiện đại trừu tượng". Chung cư số 218 được xem là "mang đến nét độc đáo cho kiến trúc hiện đại Việt Nam" (Mel Schenk, sách Kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam).Tòa soạn Báo Thanh Niên hiện nay ở số 268 - 270 từng là tòa nhà xây từ thời Pháp thuộc, quét vôi vàng, bậc tam cấp đi lên phòng, vách tường dày và cửa sổ rộng thoáng. Sau năm 1975 là trụ sở chi nhánh phía nam của Nhà xuất bản Kim Đồng và Nhà xuất bản Thanh Niên. Đến năm 2015, tòa soạn Báo Thanh Niên dọn về đây, sau khi đã xây dựng thành một tòa nhà cao tầng hiện đại.Trước tháng 12.1960, tiệm bánh mì Hòa Mã của nhà thơ Lê Minh Ngọc còn đặt ở số 511 trên đường này, sau mới dời về đường Cao Thắng gần đó.Số 636 là nhà của chính trị gia Phan Khắc Sửu, gốc Cần Thơ, năm 1924 từng du học ở Tunis (Tunisia) rồi sang Paris, Pháp, nơi ông đậu bằng kỹ sư canh nông. Sau này ông tham gia chính trị, từng làm quốc trưởng ở miền Nam giữa thập niên 1960.Ký ức về con đường này không thể không nhắc đến tiệm cho thuê sách Cảnh Hưng gần đoạn giáp đường Cao Thắng, có thể là tiệm cho thuê sách lớn nhất Sài Gòn. Tiệm có tới năm tầng lầu chứa sách. Chủ tiệm là ông Huỳnh Công Đáng, một người Việt gốc Hoa am hiểu về sách, thường mặc bộ pyjama ra tiếp khách. Đến năm 1971, số sách ông cho thuê đã lên tới 20 ngàn cuốn, có đủ các thể loại từ tiểu thuyết, học làm người, truyện dịch. Tất cả sách được đóng gáy, bìa bọc giấy dầu. Tiệm có năm cuốn mục lục dày cộm, kê theo số thứ tự cũ, mới và theo tên tác giả các loại sách có trong tiệm. Khách đến, nói tên sách là sau vài giây, ông Đáng có thể nói số thứ tự và khu vực tủ kệ có cuốn đó. Nhiều sinh viên đến đây tìm sách để tham khảo, nghiên cứu rất nể ông Đáng, gọi ông là từ điển sống. Theo một bài báo, đến năm 1971, ước tính tiệm Cảnh Hưng thu vào mỗi tháng khoảng 150 ngàn đồng, một số tiền lớn lúc đó. Đến năm 1975, trong chiến dịch thu gom văn hóa phẩm chế độ cũ, tiệm Cảnh Hưng nộp cho đội công tác sinh viên, học sinh Trường Trí Đức 36 ngàn cuốn sách các loại, một con số rất lớn (Theo báo Tiền Phong, số 24.6.1975).Quán xá trên đường quy tụ nhiều từ ngã tư giáp đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) đổ ra Lý Thái Tổ. Dân Sài Gòn có người còn nhớ quán Tây Hồ của cụ Thanh góc Phan Đình Phùng - Lê Văn Duyệt, đối diện tòa đại sứ Miên. Quán không có bảng hiệu, nhỏ xíu nhưng đắt khách vì có món thịt dê trứ danh. Món thịt này chỉ được cụ Thanh bán vỏn vẹn ngày thứ năm trong vòng một tiếng đồng hồ từ 10 giờ đến 11 giờ sáng là hết. Thứ ba và thứ bảy cụ bán thịt chó và những ngày khác... nghỉ ngơi.Nhà hàng Sing Sing số 236 - 238 nằm ở góc đường giáp đường Đoàn Thị Điểm (Trương Định) bán thức ăn Việt và món Tây, trong đó có món cà ri gà ăn với cơm nị kiểu Ấn có tiếng. Còn tiệm cơm Nam Sơn góc đường giáp Nguyễn Thiện Thuật bán món Hoa kiểu Quảng Đông. Tiệm này giá vừa phải. Các món ngon tiêu biểu là sườn xào giấm, cá chưng hay cá lăn bột chiên, canh cải hay gà ác hầm thuốc bắc, mì xào hải sản...; nay là tiệm giò chả Nguyên Hương.Hiện nay có nhiều nhà hàng cao cấp trên đường này với các món ăn Hoa, Nhật, Hàn và Việt.***Đường Nguyễn Đình Chiểu tuy nhỏ nhưng lề đường rộng, là con đường sang trọng với nhiều nhà hàng cao cấp, nhiều biệt thự của các viên chức ngoại giao nước ngoài với cây xanh trong sân tỏa bóng mát ra ngoài. Những năm 1990, có người nhận ra trên đường có trồng cây cứt mọt, còn gọi là thàn mát đen, thân không cao lắm, có hoa tím nhạt dễ thương. Còn có cây gõ mật, lim sét, lọ nồi (còn gọi là cây đại phong tử), phượng vĩ, sung… Khác với đoạn trên sang trọng, đoạn đường từ Cách Mạng Tháng Tám ra đến Lý Thái Tổ đa số là nhà ống tận dụng mặt tiền để buôn bán, bày áo cưới, tiệm giày… với không khí đông vui. Con đường một chiều này lặng lẽ chứng kiến những thăng trầm của đời sống Sài Gòn với bao đổi thay, những xuất hiện và mất đi những tên tuổi, chủ nhân sở hữu, cây cối, quán ăn… Nó là một phần của Sài Gòn, ở phần hồn đẹp đẽ nhất.Đường Nguyễn Đình Chiểu song song với các đường Võ Thị Sáu (trước 1975 là đường Hiền Vương), Tú Xương, Điện Biên Phủ (Phan Thanh Giản), Ngô Thời Nhiệm, Võ Văn Tần (Trần Quý Cáp) và Nguyễn Thị Minh Khai (Hồng Thập Tự).Đi ngang các đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Mai Thị Lựu (Phạm Đăng Hưng), Phan Kế Bính, Đinh Tiên Hoàng, Cây Điệp (hẻm Cây Điệp), Mạc Đĩnh Chi, Phùng Khắc Khoan, Hai Bà Trưng, Phạm Ngọc Thạch (Duy Tân), Pasteur, Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Công Lý), Lê Quý Đôn, Trần Quốc Thảo (Trương Minh Giảng), Nguyễn Gia Thiều, Trương Định, Bà Huyện Thanh Quan, Cách Mạng Tháng Tám (Lê Văn Duyệt), Nguyễn Thượng Hiền, Vườn Chuối, Cao Thắng, Bàn Cờ, Nguyễn Thiện Thuật và Lý Thái Tổ.